PTSS bij de politie

Politiemensen zien bepaalde zaken en maken voorvallen mee die anderen nooit ervaren. De kans om posttraumatische stressstoornis (PTSS) op te lopen in een beroep waarbij heftige incidenten dagelijkse kost zijn, is groot. Voormalig politieman Dick Kleijn ondervond het zelf. Met Stichting Politie Veteraan helpt hij collega’s met PTSS om te gaan. “Politiemedewerkers praten te weinig over emotioneel aangrijpende zaken. Daarmee beginnen is een grote stap naar verandering.” 

Een vak apart

“Werken bij de politie is een vak apart. Collega’s zijn vaak erg hecht, omdat je zaken meemaakt die anderen nooit ervaren. Ernstig geweld en de dood zijn bijna dagelijkse kost voor politiemensen. “Door mijn PTSS ondervond ik aan den lijven hoe het is om na 31 jaar niet meer bij die hechte club te horen.”  

Heftige incidenten kunnen leiden tot PTSS
PTSS is een ingrijpende aandoening. Om herstel te bevorderen moet de gedupeerde soms afstand nemen van het politievak. “Dat doet pijn. Je maakt geen deel meer uit van je team. Deze maatregel bevordert het gesprek over PTSS niet.” 

Ontkenning

“Veel collega’s ontkennen dat ze PTSS hebben. Of ze realiseren het zich niet. Bij mij begon het in 1999 met een bijna-doodervaring. Een arrestant viel me aan. Mijn collega’s waren er toen voor me. Ik verwerkte dat incident toen niet. Pas in 2015 onderkende ik dat ik hulp nodig had en is PTSS bij mij vastgesteld. Na twee jaar was ik officieel ‘medisch uitbehandeld’ ofwel ‘genezen verklaard’. Maar het heeft zeker vijf jaar geduurd voor ik mezelf echt kon herpakken.” 

“Binnen de politie heerst vaak nog een machocultuur. Wie huilt, voelt zich al snel een watje waardoor je jezelf niet gemakkelijk openstelt. Mede daarom bleef ik er zo lang mee lopen.” Tegenwoordig vinden er langzaam veranderingen plaats om een open sfeer te creëren. Bijvoorbeeld met het buddy systeem of vanuit het Team Collegiale Ondersteuning.   

De oorsprong van een incident dat PTSS triggert, ligt bij het werk dat agenten op straat uitvoeren. Een posttraumatische stressstoornis ontstaan vaak aan het begin van hun carrière als veel nog nieuw is. Ondanks dat ze veranderen van afdeling en daar mogelijk soortgelijke situaties meemaken, kan het verleden ze blijven achtervolgen.  

Dieneke Oldenhof stopte bij de politie en startte het mobiliteitsdienstverband. Ze vond haar nieuwe werkplek.

Lees haar verhaal

Stichting Politie Veteranen

Drie jaar geleden startte Dick met zijn compagnon Andre de Stichting Politie Veteraan. Het doel: collega’s met PTSS helpen, ze achter de voordeur vandaan krijgen en ze het gevoel geven dat ze er nog steeds bij horen. “Ik ben dit initiatief gestart om anderen een invulling aan hun dag te geven en weer perspectief te bieden.”   

“Het belangrijkste is het gesprek op gang brengen. Dat doen we los van de politie, waar nogal een hiërarchie heerst. Dit is een veilige omgeving met collega’s die begrijpen wat jij doormaakt en waar we allemaal gelijken zijn. Dat praat makkelijker. Tegelijkertijd moet je hier niets. Wij faciliteren van alles zodat jij aan jezelf kan werken. Coaching, therapie en persoonlijkheidstesten bijvoorbeeld. Uiteindelijk moet je zelf de stappen richting herstel maken. Maar wij bieden de helpende hand die jij in dat traject nodig hebt.”  

Voor militairen is zorg geborgd in de Veteranenwet. Voor de politie geldt dit niet, terwijl de wet essentieel is voor passende zorg. De discussie daarover komt nu op gang. De erkenning van de veteranenstatus geeft ook een gevoel van verbondenheid. Dat is erg belangrijk voor politiemensen.

Een nieuwe weg inslaan

“Veel politiemedewerkers gaan niet graag op zoek naar werk buiten de politieorganisatie. De hechte band met collega’s, het mooie werk; waar vind je dat nog? Maar de optie om ander werk te verkennen is volgens mij nooit een slecht idee. Goede begeleiding daarbij is belangrijk. Neem je afscheid van het politiewerk, dan ga je met een professionele coach het rouwproces aan. Een collega, die jaren motoragent was, heeft zijn pak nog altijd achter zijn bureaustoel hangen nu hij op het kantoor werkzaam is. Afscheid nemen kan hij niet zomaar en dat begrijp ik goed.” 

Open gesprek

De stap maken naar een nieuwe baan, omdat PTSS herintreding bemoeilijkt, is een grote. Een open gesprek aangaan en samen het rouwproces doorgaan is helpend. Een stappenplan maken waardoor jij weer jezelf wordt en je plek op de arbeidsmarkt terugvindt, zijn stappen waar ABGL bij ondersteunt. Wij begrijpen namelijk dat er tijd nodig is om mogelijk afscheid te nemen van je functie of het politievak. Die tijd nemen we samen met jou. 

Vind jouw plek weer binnen of buiten de politie